.jpg)
Kitabın son sayfasını da okuyup, kapattığımda sırayla önce halıya sonra duvara en sonda kitabın kapağındaki resme birkaç dakika kadar boş gözlerle baktım. Ardından da hayatıma kaldığım yerden devam etmeye çalıştım. Ama şöyle bir fark vardı; kafamın içinde Martin Eden’i yaşatıp öldürmüş biriydim artık.
Martin’in hikâyesini ise kafamda iki boyutta oluşturdum. Aşktan ve bilgiden…
Martin’in aşkla olan hikâyesi Ruth’u görmesiyle başlıyor.
Tam bir zengin kız, fakir oğlan klişesi. Açıkçası bir Amerikalıdan böyle bir
şey okuyabileceğimi sanmazdım. Bilirsiniz Amerikalılar söz konusu olduğunda aşktan
değil şehvetten, hislerden değil realiten söz edilebilir. Ama London beni yanılttı.
Biz şarklılar için klişe bir konu olsa da London, hikâyeyi çok sağlam işlemiş
ve içini de güzel doldurmuştu.
Bu kısımda asıl canımı sıkansa Martin gibi sağlam karakterli
ve iradeli bir adamın bile Ruth gibi bir kızı sevmiş olması. Ama o mıymıy
Ruth’dan bir halt olmayacağını daha ilk sayfalarda anlamıştım, ben. Kısmen
haklı da çıktım. Eee Mart, babasının prensesi mıymıy Ruth’lar için, Lizzi'yi harcarsan sonunda üzülen sen olursun tabi.
Neyse mesajımı da verdiğime göre işin magazin kısmını burada
bırakıyorum çünkü kitap hakikatte çok daha derin. Hikâyenin ikinci boyutunda
bir sokak serserisinin kitapların efendisine dönüşümünü okuyorsunuz. Hem
fiziksel olarak hem de fikren çektiği sancılara şahit oluyorsunuz. Martin
okudukça, öğrendikçe derinleşiyor, o derinleştikçe kitap ağırlaşıyor. Son
sayfalara geldiğimde Martin’i anlayabilmek için bazı satırları birkaç kere
okumam gerekti ve kitabın sonunda 100 sayfa kadar yer tutan notlar bölümüne de
defalarca bakmam. O kadar çok şair, yazar, düşünür ismi okudum ki...
Ve tabi ki sosyalizm ve bireycilik meselesi… Kendisi de bir
sosyalist olan Jack London, yarı otobiyografik romanında seçtiği karakteri
sağlam bir bireyci olarak kurguluyor. Bu London’un bireycilere sizi sizden iyi
tanıyorum deme şekli olmalı. Ve Martin Eden için kalemini sakınmadan yazdığı
muhteşem sonlada tüm bireycilerin ağzının payını ustaca veriyor, yazar.
Yorumlar
Yorum Gönder